Η ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΜΕΤΑ ΤΟ 1889 Με το βλέμμα στο μέλλον

Description

Η αρχιτεκτονική, επιστημονικός κλάδος που ασχολείται με την επινόηση και την οικοδόμηση του κόσμου, είναι εξ ορισμού στραμμένη προς το μέλλον. Ωστόσο, τα δεδομένα και τα πρότυπα στα οποία οι αρχιτέκτονες επιδιώκουν να βασίσουν τις προτάσεις τους δεν παύουν να τα αναζητούν στο παρελθόν. Αυτή η αντίφαση βρίσκεται στο επίκεντρο των μεταμορφώσεων που γνώρισε η αρχιτεκτονική του 20ού αιώνα, σε μια περίοδο τεχνικών και κοινωνικών ανατροπών σημαδεμένη από πολεοδομική ανάπτυξη και πρωτόγνωρους κατασκευαστικούς ρυθμούς. Περίοδο, επίσης, κατά την οποία έπαιξαν μεγάλο ρόλο οι ιστορικές και παραδοσιακές μορφές, σε διαρκή σύγκρουση με τις μοντέρνες.
Ο Jean-Louis Cohen προτείνει γι’ αυτή την περίοδο μια ιστορία η οποία, καλύπτοντας όλο τον 20ό αιώνα με αφετηρία τη διεθνή Έκθεση του 1889 στο Παρίσι, καταλήγει να παρέχει τα απαραίτητα κλειδιά για την κατανόηση των αρχιτεκτονικών τάσεων στην αρχή του 21ου αιώνα.
Χωρίς να περιορίζεται σε μιαν απλή, γραμμική ανάγνωση των εξελίξεων που μεσολάβησαν, ο συγγραφέας αναλύει όχι μόνο τους μηχανισμούς προώθησης του εκμοντερνισμού αλλά και τις αντίθετες τάσεις, εκείνες που επέμεναν στη συνέχεια.
Αυτό το βιβλίο αναφοράς εξετάζει, σε παγκόσμια προοπτική, το έργο των πιο επιφανών αρχιτεκτόνων αλλά κι εκείνων που μέχρι τώρα θεωρούνταν λιγότερο σημαντικοί. Φωτίζει, έτσι, τον αντίκτυπο που είχαν στην αρχιτεκτονική φαινόμενα όπως οι δύο παγκόσμιοι πόλεμοι, η αποικιοκρατία και τα μεγάλα καλλιτεχνικά και πολιτισμικά κινήματα, χωρίς να παραβλέπει τις πιο προσωπικές βιογραφικές ματιές. Με τη συνοδεία ενός πλούσιου υλικού εκατοντάδων σχεδίων, φωτογραφιών, εικόνων από περιοδικά κι αφίσες, πορτρέτα αρχιτεκτόνων, στιγμιότυπα από κινηματογραφικές ταινίες και άλλα ντοκουμέντα, εντάσσει τη ριζοσπαστική εξέλιξη της αρχιτεκτονικής και της πολεοδομίας αυτής της περιόδου στο ευρύτερο πλαίσιο της τέχνης, της τεχνολογίας και της κριτικής θεωρίας.

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

Η διεύρυνση του πεδίου της αρχιτεκτονικής στον 20ό αιώνα
Η χρυσή εποχή του χάλυβα
Σε αναζήτηση της μοντέρνας μορφής
Οικιακή ανανέωση και τεκτονική έκφραση
Αμερικανικές ανακαλύψεις
Η πρόκληση των μητροπόλεων
Νέα παραγωγή, νέα αισθητική
Σε αναζήτηση γλωσσικού ιδιώματος: από τους κλασικισμούς στον κυβισμό
Πόλεμος και ειρήνη
Οι εξπρεσιονισμοί στη Γερμανία της Βαϊμάρης και στις Κάτω Χώρες
Επάνοδος στην τάξη και μηχανοκρατία στο Παρίσι
Dada, De Stijl και Mie van der Rohe: από την ανατροπή στον ελεμενταρισμό
Αλλαγές στην αρχιτεκτονική εκπαίδευση
Αρχιτεκτονική και επανάσταση στη Ρωσία
Η αρχιτεκτονική της κοινωνικής μεταρρύθμισης
Δίκτυα και θεάματα της διεθνοποίησης
Φουτουρισμός και ρασιοναλισμός στη φασιστική Ιταλία
Το ευρύ φάσμα του ακαδημαϊσμού και της παράδοσης
Βορειοαμερικανικές νεωτερικότητες
Φονξιοναλισμοί και αισθητικές της μηχανοκρατίας
Το μοντέρνο κατακτά τον κόσμο
Αποικιοκρατικές εμπειρίες και νέοι εθνικισμοί
Αρχιτεκτονικές ενός ολικού πολέμου
Μεταξύ tabula rasa και horror vacui: ανοικοδόμηση και αναγέννηση
Η μοιραία κρίση του μοντέρνου κινήματος και οι εναλλακτικές
Ανανέωση κι επανερμηνεία του Le Corbusier
Οι μορφές της αμερικανικής ηγεμονίας
Περιστολή και εξάπλωση του μοντέρνου γλωσσικού ιδιώματος
Προς νέες ουτοπίες
Η εναλλακτική αρχιτεκτονική, μεταξύ ελιτισμού και λαϊκισμού
Μετά το 1968: αρχιτεκτονική της πόλης
Η μεταμοντέρνα εποχή
Από τον κριτικό τοπικισμό στον κριτικό διεθνισμό
Η νεο-φουτουριστική αισιοδοξία του high-tech
Στα σύνορα της αρχιτεκτονικής
Προοπτικές, Σημειώσεις, Βιβλιογραφία, Ευρετήριο

Επιμέλεια έκδοσης: Βασίλης Κολώνας, Παναγιώτης Τουρνικιώτης